Ψ 10 jaar HANDANALYSE ONDERZOEK: specialisatie 3 - linkshandig
Hoe komt het eigenlijk dat de meeste mensen rechtshandig zijn? Deze vraag laat zich niet gemakkelijk beantwoorden. Wetenschappers hebben ontdekt dat diverse factoren hierbij een rol spelen, waaronder genen en omgevingsinvloeden.
_
_______Linkshandigheid
| |
| Vrouwen |
9.9 % (1) |
|
| Mannen |
12.6 % (1) |
|
| Chimpansees |
33 % (2) |
|
| Andere apen |
>50 % (3)
|
|
|
|
Nog niet zo heel lang geleden is vastgesteld dat apen meestal linkshandig zijn - zie tabel. Inmiddels wordt geclaimd dat linkshandig- heid niet alleen bij zoogdieren wordt aangetroffen maar ook bij vogels, reptielen en zelfs bij walrussen en walvissen!
|
Maar er zijn nog veel vragen onbeantwoord gebleven. Zo vormt het evolutionaire aspect van onze 'handigheid' nog steeds een groot mysterie. Wel hebben onderzoekers vastgesteld dat er relaties bestaan tussen linkshandigheid en de asymmetrische bouw van onze hersenen.
In het perspectief van dit inzicht en de beschrijvingen in de sectie
Evolutionaire handanalyse
is het interessant om stil te staan bij het feit dat normaal gesproken de duim van de rechterhand meestal iets langer is dan de duim van de linkerhand. In mijn eigen handen - ik ben zelf linkshandig - is dit echter niet het geval: want mijn linkerduim is bijna een halve centimeter langer dan mijn rechterduim.
In het vervolg van deze pagina zal blijken dat uit mijn onderzoeken blijkt dat ook bij relatief veel andere linkshandige mensen de linkerduim langer is dan de rechterduim. Tevens tonen de handen van de onderzochte linkshandige mensen ook opvallend veel andere ongewone asymmetrische kenmerken.
|
|
|
LINKSHANDIGHEID:
de MYTHE & het MYSTERY
|
|
|
|
Zoals gezegd is het 'hoe' en het 'waarom' van linkshandigheid nog steeds een groot mystery. Er zijn diverse theorieën die een verklaring beschrijven voor het ontstaan van linkshandigheid. Vaak worden deze theorieën ondersteund door empirische onderzoeksgegevens. Echter de complexiteit van het fenomeen linkshandigheid komt tot uitdrukking in het feit dat vrijwel alle theorieën door andere onderzoeksgegevens worden ontkracht (4). Deze wankele basis heeft ertoe geleid dat rond het fenomeen linkshandigheid een aantal mythen zijn ontstaan (5).
Een populaire mythe betreft het idee dat linkshandigheid meestal gepaard gaat met een zogenaamde rechter-hersenhelft-persoonlijkheid. Onderzoek heeft echter uitgewezen dat bij linkshandige mensen de rechter hersenhelft welliswaar een dominante rol speelt bij fijn motorische taken. En in het algemeen kan ook worden gesteld dat de rechter hersenhelft de meer emotionele- en holistische hemisfeer betreft. Maar de veronderstelling dat linkshandigheid gepaard gaat met een rechter-hersenhelft persoonlijkheid is een mythe en hoort thuis in het rijk der fabelen.
Wel is duidelijk geworden dat bij veel levende organismen de relatie tussen 'handigheid' en lichaam asymmetry niet beperkt blijft tot de hersenen (6) - overigens heeft de psychologe Marian Annett zelfs een compleet boek gewijd aan de relatie tussen linkshandigheid en de asymmetrische hersenhelften. Het mag daarom eigenlijk niet helemaal een verrassing worden genoemd dat in de morfologische verschillen tussen de beide handen een sterke relatie wordt aangetroffen met linkshandigheid (7). Het vervolg van deze pagina betreft een beschrijving van de inzichten die in mijn eigen onderzoeken hieromtrend heb verworven.
LINKSZIJDIGE duimlengte-asymmetry:
een indicatie voor LINKSHANDIGHEID!
In de sectie Evolutionaire handanalyse is duidelijk geworden dat de lengte van de duim een belangrijke factor vormt in de evolutie van de mensheid.
We zullen nu gaan ontdekken dat de lengte van de duim ook gerelateerd is aan het gebruik van onze handfuncties.
In
het algemeen kan worden gesteld dat bij de meeste mensen de duim van
de rechterhand iets langer is dan de duim van de linkerhand. U kunt
dit zelf vaststellen door uw hand plat voor u neer te leggen, om vervolgens de duim tegen de handpalm te drukken. Met het onderste kootje van de wijsvinger als referentie punt, kunt u nu de lengte van de duim
beoordelen. Meestal eindigt het topje van de duim in de buurt van
het midden van het onderste kootje van de wijsvinger – zie: het
streepje in de figuur. In dit geval kan de lengte van de duim
worden omschreven als: ‘normaal’.
Wanneer u dit experiment bij
een aantal mensen in uw omgeving uitvoert dan zult u bevestigd zien
dat bij veel mensen de rechterduim (iets) langer is dan de
linkerduim.
In het afstudeeronderzoek
voor mijn doctoraalstudie in de psychologie (1997) heb ik dit aspect van de hand met de hierboven
beschreven methode onderzocht bij 103 proefpersonen. De duimen heb ik
indertijd geclassificeerd aan de hand van de volgende scores:
1 = te kort
2 = beetje kort
3 = normaal
4 = beetje lang
5 = te lang
Omdat ook de handvoorkeur bij
het schrijven van deze proefpersonen is geregistreerd, kan de data uit
mijn afstudeeronderzoek worden gebruikt om de relatie tussen
duimlengte-asymmetrie & linkshandigheid te onderzoeken:
Om de
onderzoeksresultaten overzichtelijk te maken is in onderstaande figuur de
zogenaamde 'duimlengte-asymmetrie score' uitgezet tegen de 'handigheid',
voor zowel de mannen als de vrouwen. De 'duimlengte-asymmetrie score’ is
hierbij gedefinieerd als de score van de rechterduim minus de score van de
linkerduim.
Een REKENVOORBEELD:
Indien bijvoorbeeld de rechterduim kan worden omschreven als:
‘beetje lang’ (score = 4) en de linkerduim als: ‘normaal’ (score = 3), dan
resulteert dit in een ‘duimlengte asymmetrie score’: +1 (= 4 – 3).
Een positieve
score kan worden omschreven als rechtszijdige
duimlengte-asymmetrie.
Een negatieve score kan worden
omschreven als linkszijdige
duimlengte-asymmetrie.
De RESULTATEN:
Uit de gegevens in bovenstaande figuur blijkt dat
linkszijdige duimlengte-asymmetrie slechts zelden wordt
aangetroffen bij rechtshandige mensen. Bij de onderzochte mannen en vrouwen is dit fenomeen bij minder dan 5% van de rechtshandige personen aangetroffen.
Linkszijdige duimlengte-asymmetrie blijkt daarentegen wel
zeer frequent te worden aangetroffen bij linkshandige personen. Want bij de onderzochte personen is dit fenomeen aangetroffen bij 50% van de linkshandige mannen en bij 40% van de linkshandige vrouwen.
Conclusie:
Wanneer de linkerduim veel langer is dan
de rechterduim,
dan vormt dit een sterke indicatie voor
linkshandigheid
OPMERKING: het verband tussen
'handigheid' en duimlengte-asymmetrie heb ik pas in de eerste helft van
2002 ontdekt. Enkele observaties in de handen van een linkshandige persoon hebben indertijd de aanzet gegeven om deze verbanden te onderzoeken. De observaties in de handen van de
proefpersonen van mijn afstudeeronderzoek in 1997 zijn dus noch door
kennis noch door vermoedens hieromtrent beinvloed.
LINKSHANDIGHEID &
linkszijdige vingerlengte asymmetrie
Uit bovenstaande beschrijvingen ten aanzien van de lengte van de duim ontstaat de vraag: in hoeverre wordt ook bij de andere vingers een soortgelijke relatie aangetroffen met linkshandigheid?
In navolging van mijn
afstudeeronderzoek heb ik in 1998 een vervolgstudie uitgevoerd waarvoor bij 99 nieuwe proefpersonen o.a. een digitale fotoscan van de handen is
gemaakt. Een fotoscan biedt de mogelijkheid om de absolute lengte van de
vingers exact te meten.
Het resultaat van een data analyse betreffende de
absolute lengte van de vingers is weergegeven in onderstaande figuur. De
percentages hebben betrekking op het aantal casussen waarbij de absolute
lengte van de linkervinger langer is dan de absolute lengte van de
rechtervinger.
[Overigens is de duim bij deze metingen buiten
beschouwing gelaten omdat de absolute lengte van de duim via een fotoscan
meestal niet nauwkeurig kan worden bepaald vanwege de geroteerde stand van
de duim.]
De RESULTATEN:
Uit bovenstaande figuur blijkt dat bij rechtshandige mensen de vingers van de rechterhand meestal langer zijn dan de vingers van de linkerhand. Bij de wijsvinger is dit fenomeen het sterkst. Opvallend is ook dat dit fenomeen zwakker wordt naarmate de betreffende vinger zich verder van de duim bevind.
Bij linkshandige mensen wordt een ander beeld aangetroffen: want bij de meeste vingers is bij tenminste 50% van de personen een langere vinger in de linkerhand aangetroffen!
In grote lijnen kan daarom worden geconcludeerd dat de relatie tussen linkshandigheid en een
linkszijdige duimlengte-asymmetrie kan worden doorgetrokken naar
de overigens vingers, waarbij het effect minder sterk wordt voor de vingers die op een grotere afstand van de duim zijn gepositioneerd.
LINKSHANDIGHEID
& handpalm asymmetrie
Tenslotte is ook onderzocht in hoeverre er een relatie bestaat tussen linkshandigheid en de vorm van de handpalm.
De RESULTATEN:
Uit de gegevens in bovenstaande figuur blijkt dat bij rechtshandige mensen de rechterhandpalm vaker breder is dan de linkerhandpalm, echter opvallend is dat bij rechtshandige mensen de rechterhandpalm vaker korter is dan dan de linkerhandpalm! Bij de onderzochte linkshandige mensen blijkt de linkerhandpalm meestal breder dan de rechterhandpalm, maar de linkerhandpalm is bij hen meestal korter dan de rechterhandpalm!
[de beschreven resultaten wekken sterk de indruk dat mogelijk op basis van combinaties van kenmerken een protocol kan worden samengesteld waarmee aan de hand van verschillen tussen de rechter- en linkerhand de aanleg voor linkshandigheid zou kunnen worden vastgesteld]
UPDATES:
- Jan 2005: een follow-up programma is opgestart.
- April 2005: Met enige geluk ben ik in staat gesteld om dit onderzoek te vervolgen via de handen van 10 identieke 'spiegel-tweelingen': de hierboven beschreven worden bevestigd!
REFERENTIES:
1. Raymond, M.; Pontier, D.; Dufour, A.; and Pape, M. (1996). Frequency-dependent maintenance of left-handedness in humans", Proceedings of the Royal Society of London, B, 263, 1627-1633
2. "Our left-handed cousins"
3. "Handedness in primates"
4. "What causes left-handedness?"
5. "Left-handedness myths"
6. "Biological asymmetry and handedness"
7. "The effect of hand preference on hand anthropometric measurements in healty individuals"
HANDLEZEN NETWERK |
DE NAGEL ENCYCLOPEDIE |
ALTERNATIEVE GENEESKUNDE
HANDLEZEN
|
Handlezen |
Palm Reading |
Quiromancia
